Que di un señor na tele

 

Que di un señor na tele que somos unha lanterna eléctrica. Si, desas que se cargan enchufándoas á corrente e non con pilas. Que di, tamén, que cando veña o apagón as lanternas esas non van valer para nada. É un home que naceu no ecuador do século pasado e, aínda por enriba, escritor reputado. Contradicilo dende a ignorancia da vintena podería xulgarse un acto de ousadía xestado dende a máis tenra ignorancia. Poida que si, poida que os da xeración do clic non merezamos o dereito a responder ante o retrato que se nos fai dende a indiscutible perspectiva dos boomers, mais, segundo a miña perspectiva, o ousado e ignorante sería quedar calada. E de tenro, o que temos que contestar ten pouco.

Que di, reafirmado polo seu interlocutor, o presentador da bicromía por excelencia, de barba roxa e cabelo canoso —e algunha que outra idea bastante canosa, tamén—, que vivimos confortablemente instalados nun mundo irreal. E asume, nun honrado xesto de humildade, a súa parte de culpa como pai na consagración dunha educación entre almofadas da que mamamos todos e cada un dos gen Z. Xeración de cristal á que non nos é familiar nin a dor, nin a soidade, nin o fracaso, nin a morte. E iso fainos, en termos do irrefutable argumento revertiano, inferiores.

Condénasenos, así, a cargar coa crónica culpa de non ter sufrido o suficiente, de non ter cheirado o fedor de suficientes cadáveres, pasado a suficiente fame, soportado a suficiente represión, sobrevivido as suficientes estreiteces económicas nin sentido a suficiente frustración. En resumo, arrebátasenos o permiso para exercer a nobre arte da queixa. É irrespectuoso, obsceno, desconsiderado, non sentirse o ser humano máis afortunado do mundo se naces cun prato de comida enriba da mesa e un teito enriba da cabeza. E éo, claro que o é e o será, mentres no mundo siga habendo, precisamente, seres humanos que carezan de prato e teito. E iso —e poida que sorprenda e mesmo ofenda algunha que outra exemplar rectitude moral— a xente nova sábeo. Sabémolo. Sabémolo polo mero feito de compartir mundo con 7.9 billóns de persoas. 

Ah, pero que di o señor da tele que con sabelo, non abonda. Que se non o vives, non podes entender o que é convivir coa violencia. Que hai que validar o horror con algún tipo de experiencia pseudobélica para poder sentilo con credibilidade. E o resto, son sensibilidades malcriadas. Somos sensibilidades malcriadas. Tan malcriadas, que non pode nin compararse o bramar dos intestinos da avoa que non podía conseguir comida co dos da neta que pode conseguila, pero non é capaz de tragala. Resultaría absurdo nin mencionar, á mesma altura, o valor do sangue do soldado que dá a súa vida polo país coa do rapaz acosado a quen a indiferenza do mesmo país o fai querer deixar de respirar no baño dun instituto. E recibiría o cualificativo de escandaloso o mero intento de equiparar a parálise do corpo torturado nos baixos dalgún réxime ditatorial coa forzosa inmobilidade coa que a ansiedade te ata a unha cama.

Non o comprendemos. Non o valoramos. Se me apuras, non somos quen nin de imaxinalo. A frustración, nin a cheiramos. Vivir sometido ao devir escravista dun sistema capitalista no que a valía humana se mide en divisas é un luxo. Porque ter nacido coa democracia nunha man e a tecnoloxía na outra négache todo dereito a protestar. E, á vez, se non protestas, es un conformista. E ancorada nese paradoxal círculo vicioso sobrevive —quero dicir, vive confortablemente instalada nun mundo irreal— a mocidade débil. Tan débil, que somos a primeira xeración con acceso obrigatorio á educación básica e media e maiores oportunidades para chegar á superior. Agora, todos graduadiños, co seu diploma, cos seus estudos. Non sabemos o que costa a suor, o traballo físico, partir o lombo por un anaco de pan. Só sabemos o que bebemos a través dunha pantalla, e fíxate, que para o pouco que sabemos, contamos cunha maior taxa de aceptación das sexualidades disidentes, os corpos non normativos e a visibilidade das enfermidades mentais. E iso, unha vez máis, fainos débiles.

Non someteremos o noso fillo homosexual á impostura dunha sexualidade normativa. Non cuestionaremos a depresión da compañeira de traballo. Non seremos cómplices silenciosos das estruturas patriarcais que consagran o abuso cara ás mulleres. E, en consecuencia, seremos inferiores polo mero feito de non elixir a violencia, a tradición do rol establecido, a conciencia pouco axitada. Dende atrás, as xeracións que nos preceden rinse do e tan ridiculamente anexado ás palabras na busca do inclusivo. Búrlanse das manifestacións que libramos nas redes, porque se non son pisando asfalto e escapando diante das porras dos grises, non serven. E contemplan con ollo altivo, dende a omni-sapiencia que lles outorga a idade, a nosa infrutuosa loita por que se recoñeza que o sistema que con tanto sufrimento construíron para nós está roto. Está roto e, sobre todo: estanos rompendo. 

Pero iso é porque funcionamos vía enchufe. Que coas pilas, din na tele, non pasaba. E eu pregúntome se este señor saberá que a eficacia das pilas esconde un 30% de metais pesados que son tóxicos e prexudiciais para o medio ambiente e os seres vivos. E dígollo eu, por se na súa inmaculada educación espartana esqueceron contarllo, que unha soa pila de reloxo pode chegar a contaminar ata seiscentos mil litros de auga. 

Noela Rivas